Typ A

Dla osób przewlekle psychicznie chorych.

▬ Przeznaczenie

Środowiskowy Dom Samopomocy w Pleszewie przy ulicy K.Wielkiego 7 (zwany dalej ŚDS-em) jest  jednostką prowadzoną przez Stowarzyszenie “Zrozumieć i Pomóc” w Pleszewie. ŚDS jest placówką dziennego pobytu typu ABC, przeznaczoną dla 45 osób.

 ŚDS funkcjonuje 5 dni w tygodniu (od poniedziałku do piątku) w godz. 7.oo – 15.oo.

Motto :  ,, Śmiałym los sprzyja” 

▬ Cele główne ŚDS

  • podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do funkcjonowania w codziennym życiu oraz zdobywanie zdolności asertywności i odpowiedzialności,
  • rehabilitacja lecznicza, społeczna i zawodowa,
  • zapewnienie niezbędnej opieki,
  • minimalizowanie barier utrudniających osobom psychicznie chorym, z niepełnosprawnością intelektualną oraz wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych pełne uczestnictwo w życiu społeczności lokalnej, przeciwdziałając izolacji społecznej,
  • podniesienie świadomości społecznej mieszkańców ziemi pleszewskiej dotyczącej zasad funkcjonowania we wspólnocie lokalnej osób psychicznie chorych, z niepełnosprawnością intelektualną i wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych,
  • poprawienie jakości i efektywności usług świadczonych na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin, pogłębianie współpracy między podmiotami i instytucjami działającymi w obszarze pomocy społecznej,
  • promowanie działań pomocowych

▬ Cele szczegółowe

  • podtrzymywanie i rozwijanie znajomości zasad prawidłowego odżywiania a także umiejętności samodzielnego i bezpiecznego przyrządzania prostych potraw,
  • podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności przydatnych w prowadzeniu indywidualnego gospodarstwa domowego,
  • nabywanie umiejętności efektywnego wykorzystywania środków finansowych,
  • rozwijanie niewerbalnych form ekspresji emocji, przeżyć oraz wyobraźni poprzez rozmaite działania twórcze wykorzystujące różnorodne tworzywo plastyczne,
  • poprawa samopoczucia psychofizycznego oraz rozładowanie napięć i emocji a także rozwijanie wyobraźni poprzez słuchanie, tworzenie, śpiewanie i granie,
  • podnoszenie wiedzy ogólnej i nabywanie umiejętności pracy z komputerem,
  • zapoznanie się z wybranymi dziełami literackimi, prasą oraz innymi pozycjami wydawniczymi,
  • rozwijanie wrażliwości estetycznej i umiejętności werbalizowania doznań,
  • dostarczenie możliwości relaksu oraz rozwijanie umiejętności przestrzegania zasad gier i rywalizacji,
  • stworzenie warunków sprzyjających integracji,
  • nabywanie odpowiednich nawyków i umiejętności dotyczących higieny, dbałości o wygląd zewnętrzny oraz utrzymania czystości w otoczeniu,
  • umożliwienie dostępu do niezbędnych świadczeń zdrowotnych,
  • podniesienie aktywności fizycznej i promocja zdrowego stylu życia,
  • aktywizacja uczestników ŚDS w zakresie pełnienia ról społecznych, relacji społecznych, zadań społecznych i nabywania umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych.

▬ Zasady rehabilitacji psychiatrycznej realizowane w ŚDS

1. Zasada partnerstwa

Zasada partnerstwa, która polega na poszanowaniu praw i indywidualności uczestnika, prowadzenie rehabilitacji za jego zgodą. Warunkiem rozpoczęcia rehabilitacji jest uzyskanie jego zaufania, akceptacji programu i współpracy. Oddziaływania rehabilitacyjne muszą mieć charakter współpracy, a nie systemu nakazów.

2. Zasada wielostronności oddziaływań

Zasada wielostronności oddziaływań oznacza jednoczesne oddziaływania rehabilitacyjne w różnych sferach życia codziennego: rodzinnej, zawodowej, towarzyskiej i społecznej. Wymaga to ścisłej współpracy wielospecjalistycznego zespołu, dobrej znajomości problemów uczestnika i jego środowiska.

3. Zasada stopniowania trudności

Zasada stopniowania trudności w zakresie wszystkich form oddziaływania. Zasada ta wynika ze zmniejszonych zdolności adaptacyjnych większości chorych psychicznie. Realizacja tej zasady wymaga użycia różnych form pomocy dostosowanych do zmieniających się możliwości chorego.

4. Zasada powtarzalności oddziaływań

Zasada powtarzalności oddziaływań odnosi się szczególnie do osób, u których proces chorobowy przebiega z okresowymi zaostrzeniami i po każdym trzeba powtórzyć nabyte już poprzednio umiejętności. U większości przewlekle chorych rehabilitacja, a raczej jej efekty mogą być tylko częściowe i nie można osiągnąć, ani pełnego, ani trwałego powrotu do zdrowia.

Podstawą pracy w rehabilitacji psychiatrycznej w ŚDS jest stosowanie wzmocnień pozytywnych: chwalenie i nagradzanie najdrobniejszych postępów oraz unikanie krytycyzmu i uwag negatywnych.

▬ Zasady pracy terapeutycznej zespołu wspierająco – aktywizującego

  • zasada akceptacji – pozytywny stosunek do uczestnika; świadomość że uczestnicy różnią się w ich potrzebach oraz mają prawo do szczególnej pomocy; zapewnienie wszelkich form terapii, opieki i pomocy,
  • kształtowanie właściwej atmosfery i odpowiednich warunków samorozwojowych w środowisku;
  • zasada indywidualizacji – dostosowanie terapii do indywidualnych właściwości uczestnika oraz uwzględnienie jego potrzeb;
  • zasada współpracy z rodziną, opiekunami- zasada wspólnego, uzgodnionego działania , aby wspomagać każdy wysiłek uczestnika na drodze ku usprawnianiu,
  • zasada personalizacji – traktowanie uczestnika podmiotowo,
  • zasada pomocniczości – tworzenie przestrzeni do samorealizacji, motywowanie, ale nie wyręczanie,
  • zasada poszerzania autonomii – uczestnik ma prawo do intymności, dokonywania wyborów, kierowania się własnym systemem wartości,
  • zasada wielospecjalistycznego podejścia i współpracy z rodziną lub opiekunami,
  • zasada powstrzymywania się od ocen,
  • zasada poufności – w tym zachowania tajemnicy,
  • zasada obiektywizmu.

▬ Rodzaje rehabilitacji psychiatrycznej realizowane w ŚDS

Cechą rehabilitacji w ŚDS jest jej kompleksowość, co oznacza: złożony proces oddziaływań leczniczych, społecznych, zawodowych wymagający współpracy różnych specjalistów którego celem jest: uzyskanie optymalnej sprawności do samodzielnego, aktywnego życia w społeczeństwie.

W ŚDS rehabilitacja lecznicza, społeczna i zawodowa stanowi system skoordynowanych oddziaływań, które mają umożliwić przewlekle psychicznie chorym samodzielną egzystencję, podjęcie aktywności życiowej oraz integrację społeczną.

Rehabilitacja lecznicza

Rehabilitacja lecznicza stanowi zespół działań prowadzących do możliwie najpełniejszego odzyskania sprawności psychofizycznej, utraconej wskutek choroby.


Podstawowymi elementami rehabilitacji leczniczej w ŚDS są:

  • pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, w tym uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt u lekarza, pomoc w zakupie leków, pomoc w dotarciu do jednostek ochrony zdrowia,
  • nauczanie czynności codziennych,
  • wczesna diagnoza i prognoza funkcjonowania społecznego,
  • dbanie o higienę i pielęgnacja,
  • terapia ruchowa,
  • poradnictwo psychologiczne.

W ŚDS wykorzystuje się różne formy aktywności celem rozwinięcia zdolności adaptacyjnych i zachowanych sprawności uczestnika, aby umożliwić mu najlepsze przystosowanie się do zmienionej przez chorobę sytuacji życiowej.

Rehabilitacja społeczna

Rehabilitacja społeczna obejmuje zarówno proces przygotowania uczestnika do aktywnego życia, jak i kształtowanie warunków i postaw otoczenia tak, aby umożliwić jednostce pełną integrację środowiskową.

Rehabilitacja zawodowa

Rehabilitacja zawodowa obejmuje poradnictwo i inne formy postępowania przygotowujące do podjęcia przez uczestnika zatrudnienia.

▬ Formy działalności

Program terapeutyczny w ŚDS realizowany jest poprzez postępowanie wspierająco- aktywizujące dostosowane do potrzeb i możliwości psychofizycznych uczestnika.
Uczestnicy pod okiem wykwalifikowanych specjalistów i terapeutów uczestniczą w zajęciach, które odbywają się w zakresie przewidzianym planami. Plany te uwzględniają założenia indywidualnychplanów postępowania wspierająco-aktywizujących tworzonych przez zespół wspierająco-aktywizujący.
W ramach działalności domu, w wyznaczonych dniach i godzinach, odbywają się zajęcia klubowe przeznaczone dla osób oczekujących na przyjęcie do domu oraz byłych uczestników.

Działania wspierająco – aktywizujące w ŚDS realizowane są w ramach:

Działania wspierająco – aktywizujące w ŚDS realizowane są w ramach:

I. W pracowni funkcjonowania w codziennym życiu

  1. treningu kulinarnego,
  2. treningu umiejętności praktycznych,
  3. treningu budżetowego,

Zajęcia w tej pracowni służą poprawieniu samoobsługi i podniesieniu samodzielności uczestników w wykonywaniu podstawowych czynności domowych; przyczynić się mają do ogólnego rozwoju i poprawy sprawności takich jak dobre prowadzenie własnego gospodarstwa domowego, zaradność, dobra organizacja dnia. Czynności te są niezbędne do prowadzenia niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia, na miarę indywidualnych możliwości uczestnika.

II. W pracowni działań twórczych

  1. zajęć plastycznych,
  2. zajęć muzycznych,
  3. zajęć świetlicowych, w tym:
    • literatura,
    • gry i zabawy,
    • audycje radiowe i telewizyjne,
  4. zajęć komputerowych,
  5. zajęcia relaksacyjne,
  6. spotkań towarzyskich i kulturalnych typu: imprezy integracyjne, wycieczki, spacery, wyjścia dokina i teatru.

Zajęcia polegają na usprawnianiu fizycznym i psychicznym poprzez podejmowanie różnych działań wspierająco – aktywizujących o charakterze zajęć manualnych oraz umysłowych. Dobór zajęć uwzględnia aktualny stan psychiczny, możliwości fizyczne i poziom społeczno-kulturalny uczestnika. Celem zajęć jest nie tylko odtworzenie więzi grupowych i współpracy z innymi, ale stopniowe zrozumienie własnych potrzeb i możliwości oraz odzyskanie wiary w siebie.

III. W pracowni zdrowego stylu życia

  1. treningu nauki higieny,
  2. treningu dbałości o wygląd zewnętrzny,
  3. terapii ruchowej,
  4. zajęć sportowych i rekreacyjnych,
  5. zabiegi fizjoterapeutyczne,
  6. pomocy w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych.

Zajęcia realizowane są w oparciu o ideę promowania zdrowego stylu życia oraz utrwalanie odpowiednich nawyków i umiejętności dotyczących higieny.

Dodatkowe formy działalności:

1. Trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów wraz z elementami treningu umiejętności komunikacyjnych

Trening dotyczy wszystkich możliwych celowych działań związanych z kontaktem z drugą osobą
i grupą, naukę rozwiązywania problemów, adaptacji do różnorodnych sytuacji społecznych i kształtowania motywacji do podejmowania celowych zachowań akceptowalnych społecznie.

2.  Poradnictwo psychologiczne

Forma pomocy oferowana przez psychologa uczestnikom ŚDS-u i ich opiekunom przeżywającym kryzysy lub trudności przystosowawcze. Celem jest zidentyfikowanie problemu i poszukiwanie sposobów jego rozwiązania.

3. Działalność klubowa

Prowadzona zgodnie z potrzebami zgłaszanymi przez uczestników, w czasie wyznaczonym przez dyrektora.

4. Dowóz uczestników

ŚDS zapewnia uczestnikom dowożenie na zajęcia i odwożenie po zajęciach.

Dopuszcza się możliwość utworzenia innych form terapii, usług zgodnie z aktualnymi potrzebami uczestników w ramach w/w pracowni oraz z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r . w sprawie środowiskowych domów samopomocy.

W ramach działalności ŚDS przewiduje się sprawowanie niezbędnej opieki oraz pomoc uczestnikom, a także ich rodzinom i opiekunom w załatwianiu formalności, wypełnianiu dokumentów do urzędów i instytucji, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych oraz aktywizacji zawodowej.

▬ ZAŁOŻONE EFEKTY DZIAŁAŃ TERAPEUTYCZNYCH ORAZ TRENINGÓW U UCZESTNIKÓW::

  • Usprawnienie aktywności psychoruchowej oraz poprawa samopoczucia.
  • Wzrost umiejętności nawiązywania kontaktów interpersonalnych sprzyjających integracji (nawiązywanie i podtrzymywanie rozmowy, umiejętność funkcjonowania w grupie, podejmowanie aktywnych działań, wywiązywanie się z obowiązków).
  • Poprawa samooceny.
  • Wzrost różnorodności oraz poziomu satysfakcji ze spędzania czasu wolnego (w formie dostosowanej do możliwości uczestnika).
  • Nabycie umiejętności radzenia sobie z własnymi emocjami.
  • Wzrost poczucia własnej wartości.
  • Poszerzenie świadomości potrzeb zdrowotnych wynikających ze stanu zdrowia.
  • Nabycie i usprawnienie umiejętności przydatnych w prowadzeniu gospodarstwa domowego.
  • Nabycie umiejętności przydatnych w załatwianiu spraw własnych i bliskich w różnych urzędach i instytucjach, w tym spraw związanych ze stanem zdrowia.
  • Podtrzymywanie i nabywanie umiejętności niezbędnych we funkcjonowaniu w życiu codziennym.

▬ Możliwości  realizacyjne  poszczególnych  form   działania:

Środowiskowy Dom Samopomocy spełnia standardy wymagane przez rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r . w sprawie środowiskowych domów samopomocy.
Zatrudniona w Środowiskowym Domu Samopomocy w Pleszewie kadra, która tworzy zespół wspierająco-atywizujący posiada odpowiednie kwalifikacje zgodne z obowiązującymi przepisami do świadczenia usług na rzecz uczestników. W miarę możliwości systematycznie korzystają ze szkoleń zewnętrznych i wewnętrznych.
Obiekt, w którym usługi są świadczone jest usytuowany w miejscu zapewniającym bezpieczeństwo i spokój uczestnikom zajęć, jest pozbawiony barier architektonicznych i wyposażony w udogodnienia umożliwiające funkcjonowanie osobom z niepełnosprawnościami.
Pomieszczenia wyposażone są w meble i sprzęty niezbędne do prowadzonych w nich zajęć i do realizacji zadań wspierająco-aktywizujących.

▬ Metody, sposoby i kryteria oceny efektów działalności ŚDS, w tym postępów uczestników

Dla każdego z uczestników ŚDS w Pleszewie ustalony jest indywidualny plan wspierająco-aktywizujący, odpowiedni do jego potrzeb i możliwości psychofizycznych, zawierający rodzaj świadczonych usług oraz metody oddziaływania.
Zespół wspierająco-aktywizujący zbiera się w zależności od potrzeb, co najmniej raz na 6 miesięcy, celem omówienia realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizującego i osiągniętych rezultatów, a także ewentualnej możliwości ich modyfikacji.
Aby dokonać poprawnej i miarodajnej oceny uczestnika, prowadzone są dzienniki dokumentujące pracę zespołu wspierająco-aktywizującego, w których odnotowuje się prowadzone zajęcia, ich rodzaj oraz tematykę.

▬ Współpraca z innymi podmiotami

ŚDS przewiduje możliwość wspólpracy z organizacjami administracji rządowej i samorządowej, organizacjami pozarządowymi, organizacjami społecznymi, osobami prawnymi i fizycznymi w zakresie dotyczącym funkcjonowania ŚDS.

Szczególny nacisk ŚDS kładzie na integrowanie uczestników z ich środowiskiem lokalnym (w tym rodzinnym) poprzez wycieczki, imprezy sportowe, towarzyskie, kulturalne, spotkania integracyjne, świąteczne na większą i mniejszą skalę.

▬ Przyjęte kierunki dalszego rozwoju ŚDS w Pleszewie

  • Bieżące dostosowywanie do potrzeb nowych form wsparcia i rodzajów zajęć w celu zaineresowania uczestnictwem w zajęciach zorganizowanych oraz rozwijania, podtrzymania umiejętności uczestników,
  • Budowanie właściwych relacji z otoczeniem społecznym w celu wzrostu świadomości i akceptacji społeczności lokalnej na temat osób z niepełnosprawnością.
  • Szkolenia pracowników doskonalące ich warsztat merytoryczny,
  • Wyposażenie placówki w nowy sprzęt ułatwiający pracę oraz urozmaicający ofertę zajęć terapeutycznych.